سنگ غدد بزاقی: علل، علائم، تشخیص و درمان

مقدمه
سنگ غدد بزاقی یکی از مشکلات شایع در ناحیه دهان و فک است که میتواند باعث درد، تورم و اختلال در ترشح بزاق شود. این عارضه معمولاً در غدد بزاقی زیر فک (سابماندیبولار) رخ میدهد، اما ممکن است در غدد پاروتید (بناگوشی) یا زیرزبانی نیز دیده شود. در این مقاله به بررسی علل، علائم، روشهای تشخیص و درمان سنگ غدد بزاقی میپردازیم.
علل تشکیل سنگ غدد بزاقی
سنگ غدد بزاقی زمانی تشکیل میشود که مواد معدنی موجود در بزاق به هم چسبیده و تودههای سختی را ایجاد کنند. عواملی مانند کمآبی بدن، عفونتهای مکرر غدد بزاقی، اختلالات متابولیک و رژیم غذایی نامناسب میتوانند در تشکیل این سنگها نقش داشته باشند.
علائم سنگ غدد بزاقی
- درد و تورم در ناحیه غدد بزاقی، به ویژه هنگام غذا خوردن
- خشکی دهان به دلیل کاهش ترشح بزاق
- عفونت و التهاب غدد بزاقی
- دشواری در بلع یا باز کردن دهان
روشهای تشخیص
- معاینه فیزیکی: پزشک با لمس ناحیه مورد نظر میتواند سنگهای بزرگ را تشخیص دهد.
- تصویربرداری: استفاده از روشهایی مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا ام آر آی برای شناسایی سنگهای کوچکتر.
- سیالوگرافی: تزریق ماده حاجب به مجاری بزاقی برای مشاهده دقیقتر ساختار غدد.
درمان سنگ غدد بزاقی
- درمانهای غیرجراحی: شامل مصرف مایعات فراوان، ماساژ غدد و استفاده از داروهای ضدالتهاب.
- لیتوتریپسی: استفاده از امواج شوک برای شکستن سنگها.
- جراحی: در مواردی که سنگ بزرگ یا غیرقابل دفع باشد، جراحی برای خارج کردن سنگ انجام میشود.
پیشگیری از تشکیل سنگ غدد بزاقی
- نوشیدن آب کافی در طول روز
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- اجتناب از مصرف غذاهای پرنمک و فرآوریشده
سؤالات متداول (FAQ)
- سنگ غدد بزاقی چقدر شایع است؟
سنگ غدد بزاقی یک مشکل نسبتاً شایع است و بیشتر در افراد میانسال دیده میشود. - آیا سنگ غدد بزاقی خطرناک است؟
در بیشتر موارد خطرناک نیست، اما اگر درمان نشود، میتواند باعث عفونت و التهاب شدید شود. - آیا سنگ غدد بزاقی خودبهخود دفع میشود؟
سنگهای کوچک ممکن است خودبهخود دفع شوند، اما سنگهای بزرگتر نیاز به مداخله پزشکی دارند. - آیا رژیم غذایی در تشکیل سنگ غدد بزاقی نقش دارد؟
بله، مصرف کم آب و رژیم غذایی پرنمک میتواند خطر تشکیل سنگ را افزایش دهد. - جراحی سنگ غدد بزاقی چگونه انجام میشود؟
جراحی معمولاً تحت بیهوشی موضعی یا عمومی انجام میشود و سنگ از طریق برش کوچکی خارج میگردد.
نتیجه گیری
سنگ غدد بزاقی اگرچه دردناک است، اما با تشخیص بهموقع و درمان مناسب قابل کنترل است. رعایت نکات پیشگیری و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
منتشر شده در سایت حکیمی وب
برای اطلاعات بیشتر به مقالات تخصصی ما در زمینه سلامت و پزشکی مراجعه کنید